Franciszek Starowieyski, APUD AMAS ARS, 1979

221,5 x 148,5cm - pastel, papier jasnobrązowy po obu stronach postaci oznaczenia: po lewej: 1. | 2. | 3. | 4. | 5. | 5A. | 6. | 7., po prawej: O. | K. | U. | R. | W. | a. 
bliżej postaci po l. na wys. biodra ciąg liczb czerwoną kredką: 1. 2. 3., niżej ciąg liter białą kredką: A. H. U. | J. A. Z. SZ. A., niżej, na wys. kolan czerwoną kredką: 4., obok: 6. 7. 8. [w owalu], na wys. kolan szarą kredką: apud amas ars, niżej sygn. z datą: 16 FS 79, pod częściami daty l.: NEW, p.: YORK

na odwr. l.g. nalepka galerii Aberbach Fine Art z Nowego Jorku z danymi pracy [tytuł: Untitled], niżej (w poł. wysokości) nalepka mpis i dłg.: 12. THE LADY WITH THE | WINGS IS FLYING ABOVE US | [dalej mpis:] 871” x 58” | 1979, w p.g. rogu dłg. pionowo: S. tylna 

 

Franciszek Starowieyski – erudyta, postać barwna i niepospolita, w swojej sztuce łączył zmysłowe formy z intelektualnym przesłaniem, ironią i często dosadnym poczuciem humoru. 

Tytuł, przypominający łacińską sentencję – APUD AMAS ARS – to rodzaj palindromu. Swój odwrotny do szlachetnej łaciny sens ujawnia po przeczytaniu poszczególnych słów na wspak. Fakt, iż obraz powstał podczas pobytu artysty w Nowym Jorku (w związku z jego wystawą indywidualną w Galerii Aberbacha przy Madison Avenue) nasuwa przypuszczenie, iż Starowieyski-prześmiewca zakpił w ten sposób z amerykańskiej publiczności, dla której zarówno łacina (mimo snobistycznych aspiracji niektórych), jak i język polski są niedostępne. Wymowy dzieła dopełnia znaczenie, jakie w potocznej polszczyźnie ma „łacina”. 

♣ do wylicytowanej ceny oprócz innych kosztów zostanie doliczona opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 roku - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite)

Franciszek Starowieyski (Bratkówka koło Krosna 8 VII 1930 – Warszawa 23 II 2009), używający pseudonimu Jan Byk, studiował w latach 1949-1952 w ASP w Krakowie pod kierunkiem prof. Wojciecha Weissa , po czym kontynuował studia w ASP w Warszawie, uzyskując w 1955 dyplom w pracowni prof. Michała Byliny. W latach 60. i 70. największe uznanie zdobył jako twórca plakatu, w którym szybko dorównał koryfeuszom tej dziedziny sztuki w Polsce. Uprawiał plakat typu autorskiego, o rozpoznawalnym stylu bazującym na zamaszystym i zarazem kaligraficznym rysunku, przede wszystkim zaś zaskakujących, surrealistycznych skojarzeniach. Od 1964 był kierownikiem artystycznym modnego miesięcznika „Ty i Ja”. Z czasem przewagę w jego dokonaniach zdobył „czysty” rysunek, od 1980 często prezentowany w formie dynamicznych seansów tzw. Teatru Rysowania, z udziałem modelek, publiczności i samego artysty, spełniającego się w nim w roli demiurga. Tworzył wiele kompozycji malarskich i rysunkowych emanujących surrealną atmosferę życia na skraju fizycznego rozpadu, będących współczesną wersją tematu vanitas. Zafascynowany kulturą baroku, artysta od 1970 antydatował wszystkie prace o 300 lat wstecz. Artysta był laureatem licznych nagród, które zdobywał m.in. na takich wystawach, jak Biennale Sztuki w Sao Paulo 1973, Międzynarodowa Wystawa Plakatu Filmowego, Cannes 1974, „Annual Key Award”, Los Angeles 1978. Wielokrotnie przebywał w Nowym Jorku na zaproszenie Fundacji Kościuszkowskiej. W 1980 był profesorem w Berliner Hochschule der Künste, w latach 90. wykładał w Europejskiej Akademii Sztuk w Warszawie.