MIKOŁAJ Z BŁONIA (Mikołaj Pszczółka, Nicolaus Posnaniensis), Sermones de tempore et de sanctis, sive Viridarius; wyd. Georg Husner, Strasburg 1498 (23 VIII). Część pierwsza (z dwóch). 384 nieliczbowane arkusze, niezwykle piękna okładka z epoki ze skóry garbowanej ałunowo, dwie metalowe zapinki, szyldziki. Format: 2° (30 x 21 cm). Rzadkie.
Estreicher XIII, 170 – Zbiór 131 kazań Mikołaja z Błonia na cały kalendarz liturgiczny. Bardzo ceniony i popularny w epoce, krążył w licznych rękopiśmiennych odpisach i doczekał się kilku wydań czytanych w całej Europie.
Blok w bardzo ładnym, niemal idealnym stanie. Inicjały opuszczone w druku i pięknie domalowane ręcznie czerwonym atramentem (dwa znane egzemplarze z polskich bibliotek mają w tym miejscu puste przestrzenie – liter ostatecznie nie domalowano). Tekst rozłożony zgodnie z ówczesną techniką drukarską na dwie kolumny po 51 lub 52 linijki.
Pęknięcie grzbietu na przegubie zreperowane współcześnie. Z tyłu okładki ślad po gwoździach, do których przytwierdzono dawniej łańcuch (tak trzymano niektóre druki w klasztornych lektoriach) oraz dwa ubytki skóry o średnicy ok. 2,5 cm. Z przodu okładki pęknięcie skóry zszyte w epoce. Wyklejka współczesna (pierwotnie sam blok drewniany).
Kolofon: Sermones uenerabilis magistri Nicolai de blony decretorū doctoris. capellani episcopi Bosnoniensis. ualde deseruientes populo. sed et clero utcūq; docto eos digne legenti. predicanti. aut audienti de tempore et de sanctis; i na końcu: Finiunt sermones venenerabilis magistri Nicolai blony decretorum doctoris de tempore: impressi Argētine Anno dni Mccccxcviij. (1498). finiti in vigilia sancti Bartholomei.
Mikołaj z Błonia zwany Pszczółką (ur. przed 1400, zm. Po 1442) – teolog, historyk, kaznodzieja, uczeń i wykładowca Akademii Krakowskiej, doktor prawa kanonicznego. Był synem mieszczanina Falisława, burmistrza Błonia k. Warszawy. Studia na Uniwersytecie Krakowskim na Wydziale Sztuk rozpoczął w 1414 r., gdyż wtedy został wpisany do Metryki i wniósł opłatę immatrykulacyjną w wysokości 6 groszy. Po promocji magisterskiej Mikołaj z Błonia rozpoczął wykłady na Wydziale Sztuk Wyzwolonych i jednocześnie podjął studia z prawa kanonicznego pod kierunkiem Stanisława ze Skarbimierza, którego uważał za swego mistrza. Po 1428 r. został kapelanem biskupa poznańskiego Stanisława Ciołka i przeniósł się do Poznania. Po śmierci Ciołka osiadł na Mazowszu. Z inicjatywy biskupa Ciołka Mikołaj z Błonia opracował w 1430 r. Tractatus sacerdotalis de sacramentis (tzw. Sacramentale), podręcznik pastoralny na potrzeby duchowieństwa. Zyskał on ogromną popularności nie tylko w Polsce, lecz także w całej Europie, o czym świadczy 47 rękopisów rozsianych po bibliotekach europejskich oraz 42 wydania drukowane z XV–XVI w. W latach 1422–1427 Mikołaj z Błonia pełnił funkcję kapelana królewskiego i zapewne kaznodziei dworu. Niewątpliwie związany był również z kancelarią Władysława Jagiełły i spod jego pióra wyszły pieśni pochwalne z okazji narodzin królewiczów Władysława oraz Kazimierza. Przed 1430 r. został plebanem w Czersku, a przed 31 sierpnia 1431 r. kanonikiem w kolegiacie św. Jana Chrzciciela w Warszawie. Mimo że Mikołaj z Błonia nie był kanonikiem poznańskim, tamtejsza kapituła katedralna 1 września 1433 r. wyznaczyła go na jednego ze swych delegatów na sobór bazylejski. Kanonikiem płockim został przed 10 września 1435 r., zaś urząd oficjała warszawskiego sprawował około 1441. Poważnie zachorował w 1442 r. i wówczas prosił Filipa wikariusza warszawskiego o odprawianie nabożeństw w intencji zbawienia jego duszy w zamian za ofiarowane wikariuszom warszawskim księgi. [za: Krzysztof Ożóg, Mikołaj z Błonia zwany Pszczółką]